Ini Dia Syair Pakkio' Bunting

Ini Dia Syair Pakkio' Bunting


بِسْــــــــــــــــمِ اﷲِالرَّحْمَنِ اارَّحِيم



Assalamu alaikum sa’ribattang…
Apa Kareba? Dasi na dasi massing nia’jaki i lalang panngamaseanna Allah ta’ala… Amin !

Kali ini, Jufri Daeng Nigga akan menyuguhkan satu tradisi menarik dari masyarakat Makassar. Tradisi yang cukup menghibur dan sarat makna tapi hampir dilupakan orang. Hemmmmhhh… kenapa bisa ya? Karena pengaruh sinetron mungkin…
atau bisa jadi karena pengaruh ca’doleng-doleng ya? …hehehe!
Maybe yes maybe no…

Tapi yang jelas, ada sebuah pergeseran budaya yang cukup ekstrim yang terjadi akhir-akhir ini di seluruh belahan bumi persada ini. Betul gak???
Baiklah sa’ribattang… simaklah tulisan sederhana di bawah ini…!

Di Makassar, setiap ada pesta pernikahan, ada sebuah kebiasaan menarik yang selalu dilakukan khususnya oleh pihak pengantin wanita terhadap pengantin pria, sesaat sebelum pengantin pria tersebut menginjakkan kakinya di tangga rumah calon istrinya.

Si pengantin pria terlebih dahulu disuguhi sebuah syair, yang sering dilantunkan tanpa musik dan irama oleh emak-emak (amma’-amma’), dan diucapkan dengan penuh perasaan dan penghayatan yang dalam serta mimik yang menarik. Karena dalam syair tersebut terdapat harapan, curahan hati dan wasiat yang cukup menghibur dan mendidik. Syair ini dalam bahasa Makassar disebut “Pakkio’ Bunting”.

Sebenarnya, syair “Pakkio’ Bunting” ini memiliki banyak ragam. Ada yang pendek, ada yang agak panjang, ada juga yang panjang. Tapi jika di analisa lebih dalam, syair-syair ini memiliki makna yang tidak jauh berbeda antara satu dengan yang lainnya.

Tanpa berpanjang kata… mari kita lihat syair-syair berikut ini sa’ribattang…!

“Pakkio’ Bunting” (versi pendek):
============================
Ia dende'.. ia dende..
Nia' tojengmi daeng bunting
Bunting salloa kutayang, salloa kuantalai
Nampako ri ujung bori', ri cappa' pa'rasangangku
Na kupanragiangko berasa' ri mangko' kebo'
Ku pammueang rappo ri palakko’
Ku pannaroangko pole, kalomping ri talang bulaeng
Kutongko' intang, kubelo-belo jamarro'

Bunting manai' mako mae
Ri Balla'na matoannu, matoang kamase-masenu
Ipara' kasiasinu, sari'battang matunanu
Sikatutuiko tope daeng bunting
Numasassa' mole-mole
Tenamo antu, parekanna maloloa
Nai' ngaseng maki mae..!
***

“Pakkio’ Bunting” (versi agak panjang):
=================================
Iya dende… iya dende… nia tojemmi daeng bunting
bunting salloa nitayang, sallowa niminasai
kukanroa ri nabbiya kupalaka ri batarayya

Nampaki riujung boritta daeng bunting, ri cappa parallakkengku
naku kella kellaki guru, kukellainta sunggu ri kaisilangnganga

Naruppaiki jama’ daeng bunting, nabuntuliki’ agama
naku erang maki antama’ ri dallekanna tuka’ ballakku
nianrongia kayu bang, nicoccorangia kama’
nibaringanga doangang patampulo.

Naku panai’ tommaki poeng daeng bunting, ri paladang atehaya
ni rinring pangngompo’, ni dego dego rokko’ nijajariya samiallah.

Naku paonjo’ tommaki pole daeng bunting,
dasere’ nijaling sujju’, nialanroi empo tahiya’
naku sungkeang tommaki pole daeng bunting
pakkebbu’ nibarisallang

Naki tulusu’mo nai’ mammempo daeng bunting
nammempo tommo pole daeng bunting, anak guru mangngajita
na’lonjo’ sulengkamo pole daeng bunting, anak guru sarapatta

Sallo salloki ammempo daeng bunting
nia’ tommi daeng ngimang, niwakkelanga appa’nikka
ana’ ana’na tumakkayya, cucunna tu madinaya
tau lannyinga ri junnu’, tangkasaka ri satinja
tau assayya gau’na nitarimayya pappala’na

Jari nakanamo sabbina, kalabini malabbiritta daeng bunting
lani nikkamaki’ anne daeng bunting, ri dallekanna adaka
tumannappukia ada’ gallarrang tumabbicaranta

Jari lebbakki’ ninikka daeng bunting
nierang maki’ antama’, ampabattui nikkata
ri bili’ kaisilangnganga ri kasoro’ isilang
ri pa’lungang sunduseng ri tappere’ waistabaraking
ri timbao mata bulang, pakkalli’ mata bintoeng

Tappa kicini’mamo ilalang daeng bunting
baine anrong anatta kalabini malabbiritta
sangkontu sanrapang mami iya daeng bunting
anak bidadariyya, naroko’ pakeang nalimpo passarimanang

Appalampa kelommami bunting baineya
nakana kelonna…oh daeng, sungguma anne ri itungku
te’nemi pa’maikku, kugappa tommi lebanga ri minasangku…

Nakana pole kelonna bainea…
oh daeng, sikatutuiki tope kisipakainga’ mole mole
tenamo anne parekanna maloloa…

Nakana tossing kelonna bunting bura’nea…
oh andi’, bulaennako atingku intannako pa’maikku
belo belonako nyawaku parammatanako matangku
manna batara andi’ malla’ ngaseng mallaggasi.

Nakana pole bunting bura’nea…
bosi timurung dinging palate la’lakanna sunniaya
gau’ ri Ali pangngssengang ri Fatimah

Naki kanang tommo pole daeng bunting
nikka bateng, ma’nassana katojenganta nikanaya isilang
Kitinro sampappa’mamo sallang daeng bunting
naki sorong lima gadutta ri kananna ti’ring dada
naki buang ribarambang pa’nakkukanta sossoranta ri nabbiya

Antemami kamma daeng bunting
katurungang nampa nisanda’ labangang
nampa niolo ka tujui nabbi kipare’ oloang
Natamparang pepe’mamo sallang daeng bunting
na biseang taibani
sombala’ kapasa’mamo sallang daeng bunting
nasannampi bombang nataena kekke’na
linopi anging nataena galluru’na

Na kacinikang tommo sallang daeng bunting
kassi’ kebo’na madinah
namammumba tommo sallang daeng bunting
taka’ mangngalialia

Kimabborong borong sarre daeng bunting
ki ma’mana’ unti jawa
sembang katupa’, roliki lappa’ lappatta
pinruang tujuh pintallung tassalapangngi patampulosse’re

Nipa’lamungang tommaki’ sallang daeng bunting
unti te’ne ri dallekang ballatta
kimanai’ kimanaung namate’ne pa’maitta
ikatte sipammanakang

Bunting nai’maki’ mae, ri balla’na matoanta
matoang tuna, ipara’ kamase mase…
***

“Pakkio’ Bunting” (versi panjang):
=============================
Ia dende - ia dende, nia tojemminjo mae
bunting salloa kutayang , salloa kuminasai
bura’ne bura’nena buranea
nampako ri ujung borikku, ri cappa pa’rasanganku
naku ruppaiko cini’, kutimbarangkiko pangngai

Nampako kuasseng nia’, na kuitungko labattu
Ku u’rangi memang, berasa’ ri mangko’ kebo’
Kummata memang, rappo bau’ ri palakko’
Kunnanro memang, kalomping ri talang bulaeng
ku itungko intang, kubelo - belo jamarro’

Intang macora, nasingarri dallekannu
bulaeng tino’ angsuloi paccini’nu
lakukapeangko anne, sumanga’nu mabellayya
lakukiokangko pole, tubunu ‘lampa salayya
Kutannang konne, tope talakka’ ri aya’

Lakka’ tope tamalakakko ikau;
sangkontu sanrapammamako bulang sampuloangappa’
nasusung pale, natinriang wari-wari
wari-wari kapappasang, pale mannuntunga bangngi
nisaelenu kau tamalla’junu nicini’ ma’mole-mole.

Kukio’ daeng jakonjo, kukanro anak karaeng
nutuli manai’mo mae ri balla’na matoannu, rituka’na ipara’nu
matoang tuna, ipara’ kamase-mase
manngonjo tongmakonne tuka’ tallu anronna, patampulo baringanna
manjappa tongko pole, coccorang nita’bu-ta’bu

Nutuli manai’, mannyorong pakke’bu nigiring-giring
Manngonjo tongko dasere’ nijaling kawa’, nialanro bassikalling
Mattete tongko pallangga ri batang rappo
Mannoso’ tongko padongko nitau-tau
nutilimo kalawu’ rawanganna timbaonu
ammempo ri benteng polonnu

A’lapara’ tappere’ bo’dong, anjo’jo’ kairi kanang
mansuro-suro rapannu, mampattuju sangkammannu
naremba-rembako pole, ana’ rara patampulo
nisarimanangko pole, lonrong beru ma’bakka’
benteng polong kansako, kanako benteng
pakkai’-kai’ topena pasikaiki bajunna.

Nai’ manaung tunibarang baranginnu
assuluk antama ata ma’ballak-balla’nu
numa’jarang, numattedong, numa’jangang rassi lerang
nakutumbangangi pole palampang ase berunu
nakatepokangi padongko’ ase toanu

Tamanraikko ri ambong nukoasa
Takalaukko ri Jawa nakulumannyang
tamakbotorokko numammeta
assare-sareko sallang ri matoang kasiasi
appiturummako pole, ri ipara’ kamase-mase
nai’ tuannu, sa’la’ dasere’ dalle’nu
kuminasaijakonjo sunggu, kutinjakiko matekne

Nusunggu tojeng, numate’ne tojeng todong
La’bu bannang ri jawa, mala’buang umuru’nu
Luara’ tamparang, luaranngang nawa-nawanu
tinggi Bawakaraeng, matinggiampa tuannu
le’ba’ gentung tinbaonu, le’ba’ tantang pakkallikku

Timbao nikida-kida pakalli’ niura’ tallu
Le’ba’ basami ba’ra’nu, le’ba’ gusu’ langiriknu
tattanngi pole, capparu pa’minyakannu
nutulimo antama’ ri bili’ kammayya liku
kammayya kallanngang rapa’
mannosok badang, mannimba’ bangkeng paciko.

Nukana-kanami sallang saraka ri pamminangang
Tappau’-pau’mi pole bunga-bunga ri katingroannu
nusipoke-poke genre, nusita’ba’ rappo toa
nusipattoa-toai, nusipa’loa-loai, nusipacammo-cammoi
sitanro takkang, sibuccu’ pa’dengka-dengka

Lino-linopi anging, pakkeke mappasisa’la’
Numammana’-mana’ sarre, numa’borong unti jawa
pinruang tuju, pintallung tassalapangi
manai’ngasemmi mae angrong guru ningainu
gallarang nipanggalikinnu, kapala nipaemponu

Battungasemmi pole, bija pammanakannu,
bella-bella ambani-bani, ca’di-ca’di, lompo-lompo
ana’-ana’ tau toa, nipanai’mako ri pangka-pangka bulaeng
nipaempomako ri tappere’ paramadani
baji’ nangai Nabbi, napaujia Allah Ta’ala

Sipokok bu’ne tantanna je’ne’ matannu
Sipoko’ camba pammatti’na iloro’nu
Kupattannangang makonne, anggoro’ ri kantironnu
Kupa’lumangangko pole, lemo tanning ri dolangang
nakacinnai somba, napammattikang iloro’ bate salapang

Bunting nilekkako paleng tunipalele bellokang
Nierang ri bori maraeng, pa’rasangang nampa nuonjo’
bori’ nampa nula’baki, nukamma todong jonga
mattoa ri sampa’ manngayyanngang tunimalo

- Nakana Kelonna Daeng Bunting Bura’nea:
“nampa a’lampa ri ballakku, naku joli pakkebukku,
naku gulung tapperekku, naku a’nia’ ri lalang pa’mai,
barang nasarea sikalabine, dalle Karaeng Allah Ta’ala
ku lingka lammantang puli, ri borong-borong pa’daserang,
dalle nipajului battu ri Allah Ta’ala.”

- Nakana Kelonna Daeng Bunting Bainea:
“Takunjunga sallo lolo, karunrung balu baine,
tammamonea tope taero’na tau toaku.”

- Nakana Pole Kelonna Daeng Bunting Bura’nea :
“kadde’ kucini’ Batara, kudupai allo-allo
najo’jokangku lebanga ri pa’maikku.”

- Nakana Kelonna Daeng Bunting Bainea:
“kadde’ nania’ erokku, tea saju’ ri sa’bea,
tea salasa ri baju moncong buloa.”

- Nakana Pole Daeng Buting Bura’nea:
“nampako maccu’la’ lebong, nakurompong-rompong memang,
lompoko naik, kutambai pa’rompongku.”

- Nakana kelonna Daeng Bunting Bainea:
“Apa kicini’ ri nakke, nakke leleng nake kodi,
nakke karo’ba’, nakke caddi simbolengku”

- Nakana Pole Daeng Bunting Bura’nea:
“mannu le’leng mannu kodi, mannu caddi simbolennu,
titti’ matangku, kala’busang panngaingku.”

- Nakana Tosseng Kelonna Daeng Bunting Bainea:
“Sikatutuiki tope, manna ni sassa’ ma’mole-mole
tenamontu parekanna maloloa, manna nupake
pangngasengang “lolo mapulanayya”
Naik ngaseng maki mae…

Postingan populer dari blog ini

teks panjang Aru Tubaraniya Ri Gowa

SILSILAH RAJA-RAJA GOWA

KELONG TAU RIOLO (AGAMA)